Pinot noir - Spätburgunder

De Pinot Noir druif  is een blauwe druif die afkomstig is uit de Bourgogne in Frankrijk, waar deze druif al 2000 jaar wordt geteeld. Het is in de Bourgogne dan ook nog steeds de belangrijkste blauwe druif, alhoewel de Pinot Noir in de Champagne streek in nog grotere getale is aangeplant.
Ook in de rest van de wereld is de Pinot Noir veelvuldig aangeplant en krijgt daar synoniemen als Spätburgunder (Duitsland), Pinot Nero (Italië), Blauburgunder (Oostenrijk en Alto Adige) of wordt gewoon Pinot Noir genoemd.
De Pinot Noir is een gevoelige druif die snel vatbaar is voor rot en schimmels. Dat komt omdat het een druivenras is dat groeit in compacte trossen van dicht op elkaar aan groeiende druiven en druiven geeft met een dunne schil. De verzorging van Pinot Noir druiven vergt van de wijnboer dan ook veel inzet en vakmanschap. Omdat de Pinot Noir druif vrij vroeg rijpt, is de ontwikkeling van aroma’s in de druif gebaat bij het langere groeiseizoen van de koelere klimaten. 
De dunne schil van en gevoeligheid van de druif komen tot uitdrukking in de vaak elegante, fijne en soepele smaak van wijnen gemaakt van de Pinot Noir druif en de lichte, soms transparante, rode kleur. Desondanks kunnen goede Pinot Noir wijnen (denk aan de premier cru wijnen van onze kleine wijnboer Claude Nouveau) lang in de fles rijpen en dus bewaard worden. Vooral de sappige jonge wijnen van Pinot Noir kunnen wat koeler gedronken worden. Kenmerkende aroma’s zijn rood fruit zoals aardbei, kers en licht bloemige tonen als viooltjes en rozen. De wat doorgerijpte Pinot Noir wijnen geven meer aardse en animale aroma’s.
Pinot Noir druiven zijn uitstekend in staat om de kenmerken van hun leefklimaat (bodem, ligging, klimaat etc. oftewel terroir) uit te drukken. Daardoor zijn de verschillen tussen de wijnen van dezelfde druivensoort van de verschillende -ook nabijgelegen- wijngaarden zeer kenmerkend.
Pinot Noir druiven worden vanwege hun delicate en uitdrukkingsvolle karakter meestal gebruikt voor wijnen waar geen andere druivensoorten in verwerkt zijn (ook wel monocépage genaamd). Behalve in o.a. de Champagnestreek, waar de Pinot Noir wordt gemengd met Chardonnay en Meunier druiven.
De favoriete bodem van de Pinot Noir druif is van kalksteen, het liefst vermengd met wat ijzerhoudende klei zoals in grote delen van Bourgogne. Ook op de leisteenbodems in Duitsland (Ahr, Rheingau en Saar) gedijt deze druif goed, net als op de mosselkalk bodems van Franken.